ناگفته هایی از آیت الله انواری در گفت و گو با رسول جعفریان/ ماجرای مخالفت شدید امام با ترور منصور

رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، در چند جلسه نزد آیت الله انواری حضور یافت و موفق به انجام گفت و گو و دریافت خاطراتی خواندنی از ایشان شد. بخش هایی از این خاطرات در خبرآنلاین منتشر خواهد شد. با استاد جعفریان درباره جمع آوری خاطرات آیت الله انواری گفت و گویی کردگفت وگوی خبرانلاین را با این مورخ و محقق تاریخ می خوانید:

شما گفت و گوهایی با آیت الله انواری داشته و خاطرات ناگفته ای از ایشان را ضبط کرده اید، چگونه شد که به فکر گفت و گو با ایشان افتادید؟

در آبان 1380 (شعبان سال 1422) در سفر عمره در خدمت شماری از اساتید و دوستان و برجستگان روحانی بودم. از آن جمله حضرت آیت الله انواری بود که با اخلاق خوش و مزاح های ملیحش جلسات را شاد و شاداب می کرد. فرصت را مغتنم شمرده از ایشان خواهش کردم تا در فرصت هایی که مناسب می دانند، گوشه ای از خاطرات خود را از رویدادهای پیش از انقلاب بیان کنند. ایشان به زحمت پذیرفتند. من ضبط نداشتم اما به سرعت آنچه را که می فرمودند می نوشتم.

بیشتر مایل بودید در مورد چه حوادث و چه دورانی، خاطرات ایشان را بگیرید؟

با توجه به این که آیت الله انواری از سال 1344 تا سال 1356 به جرم مشارکت در قتل حسنعلی منصور و همراهی با گروه های مؤتلفه اسلامی در زندان بود. طبعا از این زمان طولانی خاطرات زیادی داشتند اما فرصت ما چندان نبود که بتوانیم به تفصیل وارد بحث شویم. با این حال لطف کردند و در جمع سه جلسه اجازه دادند من خدمتشان برسم و مطالبی را یادداشت کنم.

حاصل این سه جلسه چه بود؟

از مطالبی که ایشان در آن چند جلسه فرمودند، دفترچه ای فراهم آمد. مدتی قبل آن دفتر را ملاحظه کرده و احساس کردم نکات جالبی برای عرضه دارد، به خصوص که صراحت ایشان در مواردی قابل ستایش است.

مهمترین موضوعاتی که در این خاطرات بیان شد، چه مواردی بود؟

یکی ترور منصور و پیش زمینه های آن است. به خصوص این نکته که امام به هیچ روی اجازه ترور نخست وزیر وقت را نداد و از اساس با ترور مخالف بود. به عکس آیت الله میلانی اجازه ترور شاه را داده و یاران مؤتلفه که دسترسی به شاه نداشتند، منصور را ترور کردند. این به رغم آن بوده است که آیت الله میلانی با ترور نخست وزیر به این دلیل که بلافاصله کسی دیگر را جای او می گذارند، مخالف بوده است.

نیز نکات جالبی درباره آقای شهید مطهری، هاشمی رفسنجانی و نیز مطالبی درباره ربانی شیرازی و نیز رجوی داشت. همچنین خاطراتی از زندان، درسهای تفسیر آیت الله طالقانی و فقه آیت الله منتظری در زندان از نکات دیگری است که ایشان از آنها یاد کرده است.

آیا خاطرات ایشان به صورت یک مجموعه منظم درآمد؟

خاطرات ارائه شده تقریبا فاقد نظم و نسق منطقی است اما تقریبا همه مطالب آن سودمند و برای شناخت برخی از موضوعات جالب است. من کوشش کردم تا نوعی ترتیب زمانی به آنها بدهم که البته در این کار کاملا توفیق نداشتم.